Komün Dergi emekçileri olarak ‘Tarihin Çağrısı’, ‘Hikmet Kıvılcımlı ve Marksizm’ ile ‘İnceleme’ başlıklı dosya konularından oluşan bir sayı hazırladık.
İlk dosya konumuzun başlığı Tarihin Çağrısı. Tarihin çağrısına yanıt olabilmek için yola çıkmış devrimcilerden biri olan Özge Aydın (Ceren Güneş) yoldaşımız, 3 Kasım 2019 tarihinde Serakaniye-Til Temir cephe hattında işgalci güçler ve cihatçı çetelerle savaşırken ölümsüzleşti. Ceren, Rojava Devrimi’nin en cesur, en idealist kadrolarından ve komutanlarındandı. Lise yıllarında, bir Ege kasabasında sıkılı sol yumruğu Dev-Lis saflarında havaya kalkmıştı. Üniversite okuduğu Ankara sokaklarında, mücadele ettiği İstanbul caddelerinde, savaştığı Menbiç’te, komutanlık ettiği Rakka’da ve Serakaniye’de o yumruğu aşağı indirecek hiçbir güç çıkmadı.
Bu sayımız Ceren’in 2017 yılının Temmuz ayında bir tartışma platformu için hazırladığı metin ile başlıyor. Bu metinde Ceren’in örgütsel ve politik meselelere bakışındaki olgunluk, yüksek bilinç seviyesi ve sarsılmaz inanç hemen göze çarpıyor. Ceren, hayatı boyunca gündelik sorunları politikleştirmesini ve politik meseleleri de gündelik hayata yedirmesini iyi bilenlerdendi. Hem Ceren Güneş’in yaşam pratiği hem de onun görüşlerinin kısa bir kısmının yer aldığı bu metin, Türkiyeli devrimcilerin önünde artık geriye dönülemez bir eşik olduğunu ve faşizme karşı mücadelenin aynı zamanda savaş gücünün yeniden inşası ve güçlendirilmesi demek olduğunu hatırlatıyor. Biz de Komün Dergi emekçileri olarak Ceren Güneş’in mirasının mücadele azmimiz, örgütlenme ve asla pes etmeme şevkimiz olduğunu belirtiyor ve tıpkı onun gibi “Bu gökyüzü bizim!” diyoruz.
Dosyamız Ali Tekin’in “Yapay zekâ ve Kültür Devrimi” başlıklı yazısı ile devam ediyor. Tekin bu yazısında kapitalist üretim tarzının önemli yapısal değişimlere sahne olmasına rağmen içinde bulunduğumuz dönemin yapay zekâ çağı olamayacağını nörobilimsel temelleriyle açıklıyor. Kapitalist üretim tarzının yeni çelişkilere sahne olmasının sosyalist kuruculuk deneyimlerine bir kez daha bakmamıza vesile olduğunu belirten Tekin, yarışmacı ve üretim heveslisi sosyalist deneyimlere mesafeli yaklaşıyor.
Benay Can, “Tanınmayan bir ezilen için” başlıklı yazısında hayvanların kurtuluş mücadelesinde radikal bir konum alışın temellendirmesini yapıyor. Öncelikle veganlığın ve vejetaryenliğin hümanist ve aydınlanmacı refleksler olarak kodlanamayacağını belirtiyor. Ezilenlerin politik mücadelesini yürütürken aynı zamanda hayvanların kurtuluşu için de mücadele edilmesini gerektiğini savunurken, hayvanlık ve insanlık hallerini materyalist bilinç ve dil teorileri aracılığı ile inceliyor.
Yüksel Yiğitdoğan üçüncü sayımızda başladığı komünarca değinilerine bu sayımızda da devam ediyor. Yazar, Türkiye Devrimci Hareketi’nde önde olmanın öncülükmüş gibi algılandığını, ancak örgütü ve kitleleri birlikte örgütleyebildiğimizde öncülük misyonunun hakkının verileceğini söylüyor. Yiğitdoğan’ın temel düsturu bugünü kazanmak değil; bugünden yarını kazanmaktır.
İkinci dosya konumuz, Hikmet Kıvılcımlı üzerine yazılan iki yazıdan oluşuyor. E. Gozel Dündar, Hikmet Kıvılcımlı’nın Tarih Tezi’ni eleştirel bir incelemeye tabi tutarken, Muhammed İnal Kıvılcımlı’nın din ve sosyoloji üzerine olan görüşlerini sorguluyor. Kıvılcımlı’nın Tarih Tezi ve din hakkındaki görüşleri, neredeyse onun bütün teorik ve politik yaşamını üzerine inşa ettiği bir temel oluşturmaktadır. Kıvılcımlı’nın hayatını kaybetmesinin üzerinden kırk dokuz yıl geçti. Bu süre zarfında onu savunmak veya yermek adına birçok makale yazıldı, görüşlerini doğrudan referans alan veya ona değmeden edemeyen birçok politik yapı hayat buldu. Son yirmi yılda Kıvılcımlı’ya yönelik artan teorik ilgiye rağmen, onun teorik-politik külliyatının üzerine kurulu olduğu ana şey olan Tarih Tezi hakkında doğrudan yapılan çalışmaların azlığı dikkat çekicidir. E. Gozel Dündar bu sayıdaki yazısında, Kıvılcımlı’nın barbarlık/medeniyet, tarihsel devrim/sosyal devrim ve Komün gibi çekirdek kavramları ışığında, Tez’i bugün de edinebilmenin ve onu ilerlemeci-aydınlanmacı yönlerinden azade ele almanın kapısını aralıyor.
Demokratik Modernite Dergisi yazarı Muhammed İnal ise bu topraklara özgü sosyalizm arayışında mutlaka İslam’la temas edileceğini ve Kıvılcımlı’nın İslam hakkındaki görüşlerinin de bu açıdan verimli bir zemin oluşturduğunu söylüyor.
İnceleme başlıklı son dosyamızda ise Deniz Cibran, iki resim ve bir kitap üzerinden görme biçimlerini, körleşmeyi ve özel olarak solun liberal iklimdeki görme biçimlerini ve körleşmesini konu ediniyor. Cibran’ın yazısında bahsettiği resimlerden ilki Pieter Brueghel’in, Körlerin Kör Kılavuzu, Körlerin Yürüyüşü gibi farklı isimlerle de anılan ve en iyi eserleri arasında yer alan çalışmasıyken, ikinci resim Caravaggio’nun Aziz Thomas’ın Şüpheciliği ismini taşıyor. Cibran ayrıca Elias Canetti’nin Körleşme isimli romanına da atıf yapıyor.
Yine bu dosyamızda Adnan Öztel, Orhan Kemal’in Eskici ve Oğulları isimli romanını analiz ediyor. Eren Yıldız ise Nikolay Sergeyeviç Leonov’un Raul Castro: Bir Devrime Adanmış Yaşam kitabını inceliyor. Sayımızın son yazısında Resul Kocatürk, Tufan Yayıncılık bünyesinde dergimizin özel eki olarak basılan Erol Dündar imzalı Marksizmin Krizi ve Yeniden Yapılanma isimli kitabını eleştiriyor.
Keyifli okumalar diliyoruz ve bir sonraki sayımızda yeniden karşılaşmayı umut ediyoruz.
Komün Dergi Yayın Kurulu
Dergi temin noktaları:
İNTERNET ÜZERİNDEN
ADANA
Kampüs Kitabevi: Sümer, Mavi Blv. 3-2, 01140 Seyhan
ANKARA
Turan Kitabevi: Yüksel Caddesi No: 8/B – Kızılay
İlhan İlhan Kitabevi: Çankaya Mahallesi, Konur Sk. No: 3 – Çankaya
ANTALYA
Kitap Kurdu Kitabevi: Elmalı Mahallesi, 25. Sokak No: 5/A – Muratpaşa
BALIKESİR
Ezgi Kitabevi: İskele Mahallesi, Barbaros Caddesi No: 3/E Altınoluk – Edremit
BURSA
Ezgi Kitabevi: İhsaniye Mahallesi, Kristal Çarşı No: 7 – Nilüfer
DERSİM
Baran Kitabevi: Behice Boran Caddesi No: 9 – Merkez
DİYARBAKIR
Lilav Kitabevi: Kooperatifler Mahallesi, Akkoyunlu 4. Sokak – Yenişehir
EDİRNE
Bellek Kitabevi: Sabuni Mah. Muhittin Günel İş Merkezi D:Z-08, Balıkpazarı, Merkez – Edirne
Pardayanlar Kitabevi: Saraçlar Cad. (Finansbank karşısı) Merkez – Edirne
ESKİŞEHİR
İnsancıl Sahaf Kitabevi Adalar Şubesi: Hoşnudiye Mahallesi, Porsuk Blv. No:34 – Tepebaşı
İSTANBUL – ANADOLU YAKASI
Kadıköy Mephisto: General Asım Gündüz Cd. No: 23 – Kadıköy
İSTANBUL – AVRUPA YAKASI
Tufan Yayıncılık (Komün Dergi Bürosu): Şehit Muhtar Mahallesi, Kurabiye Sokak No: 9/3 – Beyoğlu
Pandora Kitabevi Taksim: Katip Mustafa Çelebi, Büyük Parmakkapı Sk. No:3, 34433 – Beyoğlu
Pandora Kitabevi Nişantaşı: Halaskargazi, Vali Konağı Cd. No:5, 34371 Şişli
Semerkant Kitabevi: Süslü Saklı Sok. No: 5 – Beyoğlu
Medya Kitabevi: Asmalı Mescit Mahallesi, Elhamra Pasajı, İstiklal Cd. 130/6, Beyoğlu/İstanbul
Taksim Mephisto: İstiklal Cad. No: 105 – Beyoğlu
Beşiktaş Mephisto: Sinanpaşa, Köyiçi Meydanı Sk. No: 15 – Beşiktaş
İZMİR
Emek Kitabevi: Uğur Mumcu Caddesi No: 2 – Buca
Yakın Kitabevi: 1464 Sokak No: 6/A – Alsancak
KOCAELİ
Fırat Kitabevi: Ömerağa Mahallesi Belsa Plaza No: 91
